Tiếng Việt
Cùng với blockchain, Bitcoin, người ta cũng gắn cho dApp những khái niệm trừu tượng, to lớn. Chính điều này, khiến người ta lại càng khó khăn hơn để hiểu về dApp. Cho đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa có một khái niệm cụ thể, rõ ràng nào được công nhận. Vậy, tại sao chúng ta lại không nhìn nhận dApp với một cái nhìn đơn giản, rõ ràng hơn?
DApp (là tên gọi viết tắt của Decentralized Application), đây là một ứng dụng phân quyền hay còn gọi là ứng dụng phi tập trung. DApp được xây dựng trên nền tảng của Ethereum và không ngừng lớn mạnh cho đến thời điểm hiện tại. Không như những ứng dụng tập trung thông thường khác, ứng dụng phi tập trung dApp đã mở ra một kỷ nguyên mới cho việc bảo mật, giúp kết nối người dùng và nhà cung cấp một cách trực tiếp mà không cần sự có mặt của trung gian thứ ba.
Các ứng dụng ngày nay có thể được tìm thấy trên máy tính, điện thoại di động của bạn hoặc internet. Thông thường, các ứng dụng ngày nay dựa vào một bên trung gian để xác minh thông tin hoặc tạo điều kiện cho các yêu cầu. Ví dụ: Google dựa vào các máy chủ cá nhân và sức mạnh xử lý của nó để cung cấp dịch vụ Gmail.
Đây là một trong những loại hình tập trung; mặc dù Google có thể cung cấp một dịch vụ tuyệt vời nhưng người dùng không phải lúc nào cũng kiểm soát rõ ràng dữ liệu của họ. Mặc dù bản thân Internet ban đầu được thiết kế để trở thành một trang web phân tán kết nối người dùng trên toàn thế giới, nhưng những người trung gian “tập trung” như Google, Microsoft hay Amazon – đã xuất hiện để cung cấp phần lớn phần xương sống của Internet.
Nhờ có Internet mà người dùng có thể yêu cầu thông tin được lưu trữ trên các máy chủ trên toàn thế giới. Mặc dù điều này thuận tiện nhưng nguyên tắc này dựa trên nền tảng tin cậy giữa người dùng và nhà cung cấp máy chủ; các thông tin được lưu trữ một cách bí mật, trong các trường hợp tồi tệ nhất như bị hack hoặc giả mạo, các thông tin này có thể sử dụng dữ liệu đó cho các mục đích bất chính.
Trong những năm gần đây, các nền tảng như Ethereum sử dụng công nghệ blockchain đã nổi lên để thay thế các nhà cung cấp internet cũng như các bên thứ ba trong vấn đề lưu trữ dữ liệu hoặc theo dõi các công cụ tài chính phức tạp.
Trong khi các máy chủ và đám mây xử lý các yêu cầu phức tạp nhất mà người dùng có thể gợi lên trên internet thì về cơ bản, Ethereum cho phép người dùng phân quyền một số chức năng mà họ có thể dựa vào một người trung gian để thực hiện và tạo các chức năng đó trong môi trường ngang hàng.
Theo như whitepaper của Ethereum thì các ứng dụng phi tập trung hoặc dApp, được phân loại thành ba nguyên mẫu – ứng dụng có thể quản lý tiền, ứng dụng liên quan đến tiền và các cơ chế “khác” như hệ thống bỏ phiếu.
DApp phụ thuộc vào các hợp đồng thông minh
Trong bối cảnh công nghệ blockchain, các hợp đồng thông minh cho phép thực hiện các giao dịch đáng tin cậy trên một mạng lưới phân quyền vừa dễ theo dõi vừa không thể đảo ngược.
Các hợp đồng thông minh ngày nay giúp cho người dùng tiền mã hóa giao dịch bất kỳ thứ gì có giá trị theo một con đường không có xung đột và không phải dựa vào một người trung gian nào.
Về cơ bản, người dùng có thể sử dụng dApp theo nhiều cách khác nhau. Có lẽ phương pháp đơn giản nhất là người dùng có thể trao đổi Ether (tiền tệ của nền tảng Ethereum) để giải quyết một hợp đồng tài chính với người dùng khác.
Các hình thức khác của dApp liên quan đến thông tin không chỉ được lưu trữ trên một blockchain. Ví dụ, một ứng dụng bảo hiểm có thể xác minh và điều chỉnh các điều khoản của thỏa thuận, nhưng phụ thuộc vào một số yếu tố để xác minh tính xác thực của yêu cầu bảo hiểm.
Để thực hiện điều này một cách hiệu quả, một số dApp sử dụng các hợp đồng thông minh dựa trên thông tin bên ngoài được cung cấp bởi “Oracles” – nhà cung cấp thông tin cụ thể đáng tin cậy để thông báo về cách thức và liệu hợp đồng có được thực hiện hay không.
Trong những năm gần đây, một số dApp thú vị đã xuất hiện. Dự án Golem nhằm mục đích tạo ra một thị trường nơi người dùng có thể thuê, sử dụng hoặc cho thuê điện toán dự phòng để tạo thành một siêu máy tính toàn cầu phân quyền. Augur có ý định tạo ra một công cụ dự báo mang tính phân quyền cho các nhà giao dịch. CryptoKitties – một trò chơi trong đó người chơi có thể sở hữu, lai tạo và bán mèo ảo để có được ether.
Cuối cùng, có lẽ hình thức tham vọng nhất của dApp là của một tổ chức tự quản phân quyền (Decentralized autonomous organizations – DAO). Trong một DAO, người dùng trên khắp thế giới sử dụng Ethereum để tạo thành một tổ chức không có sự lãnh đạo. Trong quá khứ, DAO đã được sử dụng như một hình thức của quỹ đầu tư mạo hiểm phân quyền, trong đó người dùng có thể bỏ phiếu để phát hành các quỹ đối với các dự án cụ thể.
Thuật ngữ dApp sẽ tiếp tục phát triển khi mà các nhà phát triển sẽ tạo ra các công nghệ mới trong nền tảng blockchain và nhằm mục đích phân quyền các dịch vụ thường ngày được tìm thấy trên internet.
Phân loại dApp
Nếu chia theo ứng dụng, dApp có thể được phân thành 7 nhóm chính gồm: sàn giao dịch, ví, các ứng dụng cá cược, game, tài chính, mạng xã hội và một số lĩnh vực khác.
Nếu phân theo blockchain, dApp sẽ được chia thành 3 loại:
- Loại 1 sẽ hoạt động trên chuỗi khối của riêng chúng. Ví dụ: Bitcoin và Ethereum.
- Loại 2 là các giao thức hoạt động trên chuỗi khối của loại I. Bản thân các giao thức này có các token cần thiết cho chức năng của chúng.
- Loại 3 là các giao thức hoạt động bằng cách sử dụng các giao thức của loại 2. Tương tự như loại 2 thì loại 3 cũng có các token (mã thông báo) cần thiết cho chức năng của chúng.
Tương lai của DApp
DApp là bước tiến lớn trong xu hướng phát triển của blockchain. Với smart contract, người dùng có thể tạo ra các dApp để phục vụ nhu cầu riêng của mình, hay xa hơn là phục vụ cho cộng đồng, từ đó có thể mang về lợi nhuận lớn.
Trước khi dApp thực sự trở nên phổ biến, các nhà phát triển và nền tảng mà họ đang sử dụng vẫn còn rất nhiều thách thức phải giải quyết, chẳng hạn như: Khả năng mở rộng, bảo mật và trải nghiệm người dùng. Chúng ta tin tưởng rằng những vấn đề hiện tại sẽ được khắc phục trong tương lai để đưa các ứng dụng phi tập trung tiến thêm một bước xa hơn.